Arginina (kwas 2-amino 5-guanidynowalerianowy – C6H14N4O2) to organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów endogennych kodowanych przez DNA o charakterze zasadowym, odpowiedzialny za współudział w wielu przemianach azotowych w organizmie. Mimo że związek ten występuje naturalnie w organizmie człowieka, z najnowszych badań wynika, że wraz z wiekiem zdolność do jego syntezy maleje. Niedobory L-argininy prowadzą do bardzo poważnej destabilizacji równowagi wewnętrznej organizmu, co przekłada się na liczne problemy natury zdrowotnej.

O argininie zrobiło się głośno już w pierwszej połowie XX wieku. Wtedy też dwóch uczonych: Krebs i Henseleit odkryli znaczenie tego związku w cyklu mocznikowym – usuwanie z organizmu amoniaku. Dalsze prace naukowe ujawniły związek argininy z układem sercowo-naczyniowym. Arginina stanowi kluczowy substrat w syntezie tlenku azotu, który to odpowiada m.in. za zwiększenie światła naczyń krwionośnych. Jan Herget i Václav Hampl udowodnili, że długotrwałe zaburzenia metabolizmu NO prowadzą m.in. do schorzeń układu krążenia, w tym zmian miażdżycowych i nadciśnienia tętniczego. Jeszcze wcześniej związkiem NO z sercem zajmowali się Robert F. Furchgott, Luis J. Ignarro i Ferido Murad, którzy to w 1998 roku za odkrycie zależności między tlenkiem azotu, a układem krążenia dostali Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii. Niedobór argininy prowadzi do powstania anionorodnika ponadtlenkowego, a w efekcie do powstania związków zwanych wolnymi rodnikami. Te natomiast bezpośrednio atakują naczynia krwionośne m.in. ograniczających ich światło. Dochodzi do uszkodzeń śródbłonka, co sprzyja osadzaniu się cholesterolu. Finalnie brak kwasu 2-amino 5-guanidynowalerianowy jest przyczyną chorób układu krążenia, w tym miażdżycy, nadciśnienia, choroby wieńcowej, a nawet arytmii.

DZIAŁANIE NA ORGANIZM

Arginina znajduje zastosowania w wielu procesach biologicznych, zachodzących w naszym organizmie, zwłaszcza w zakresie metabolizmu np. synteza hormonu wzrostu czy detoksykacja ze szkodliwych związków i produktów przemiany materii.

1. Arginina, a układ krążenia: w połączeniu z innymi aminokwasami np. tauryną reguluję pracę serca – zmniejsza arytmię i stabilizuje częstotliwość skurczów. Około 10 – 20 gram tauryny oraz 4 – 6 gram argininy niweluje przedwczesne skurcze przedsionków. Związek ten ogranicza powikłania u osób borykających się z hipercholesterolemią, a także zmniejsza śmiertelność na skutek dolegliwości sercowo-naczyniowych u jednostek po zawale serca. Z badań klinicznych wynika natomiast, że l-arginina ma duży wpływ na poprawę sprawności ruchowej u osób z miażdżycą tętnic kończyn dolnych.⁸

2. Arginina, a metabolizm: tak jak wspomnieliśmy wcześniej, ma znaczący wpływ na utrzymanie prawidłowego bilansu azotowego. Związek ten uczestniczy w metabolizmie mięśni, a także bierze aktywny udział w walce z komórkami nowotworowymi (poprzez wzmocnienie układu odpornościowego). Kwas 2-amino 5-guanidynowalerianowy wspomaga również odchudzanie – sprzyja wzrostowi masy mięśniowej, przy jednoczesnej redukcji tkanki tłuszczowej. Bierze aktywny udział w produkcji enzymów i hormonów, w tym prowadzi do wzrostu HGH. Arginina ma duży wpływ na spowolnienie procesów starzenia się organizmu – bierze udział w budowie komórek kości i ścięgien, zaś jako składnik kolagenu odpowiada za jędrność skóry.

3. Arginina, a potencja: działanie argininy w zakresie szeroko pojętej potencji, przypomina działanie Viagry – z tym, że omawiany związek jest całkowicie naturalny. Arginina blokuje enzym PDE5, co zapobiega niszczeniu się tlenku azotu, który natomiast odpowiada za odpowiednie poszerzenie naczyń krwionośnych w momencie erekcji.

4. Arginina, a sport: regularna suplementacja argininą przyczynia się do poprawy zdolności wysiłkowych u osób aktywnych fizycznie – zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen, rozszerza naczynia krwionośne, zwiększa przepływ wieńcowy, a także wpływa na układ oddechowy poprzez rozszerzanie mięśni gładkich oskrzeli. L-arginina stanowi kluczowy element w procesie odnowy powysiłkowej organizmu – działa detoksykująco (głównie w zakresie amoniaku), łagodzi niekorzystne skutki katabolizmu mięśniowego (poprzez odbudowę składników białkowych), łagodzi skutki stresu wysiłkowego (syntezując glutaminę). Warto wspomnieć również, że arginina eliminuje wolne rodniki tlenowe, powstające podczas wysiłku fizycznego.

Gdzie występuje? Argininę w stosunkowo dużych ilościach znajdziemy głównie w mięsie czerwonym oraz drobiowym, orzechach i nasionach, produktach pełnoziarnistych, owocach morza oraz jajach.

SUPLEMENTACJA

Po l-argininę w formie suplementu winny sięgać osoby, u których możliwe niedobory nie mogą zostać uzupełnione poprzez spożywanie normalnych produktów spożywczych – sportowcy, u których za sprawą wzmożonego wysiłku fizycznego dochodzi do jej ‘wypłukiwania’, mężczyźni borykający się z dolegliwościami potencji (doraźnie, przed stosunkiem). Arginina to jeden z popularniejszych suplementów, dostępnych na polskim rynku. Znacznie lepszą formą a zakresie długotrwałego spożywania związku jest czysty, wyizolowany aminokwas – najbliżej zbliżony do swojej naturalnej postaci. Szukając odpowiedniego specyfiku, warto zwrócić uwagę na l-argininę z dodatkiem naturalnych (nie chemicznych) składników, które rozszerzają jej działanie na inne organy.

STOSOWANIE

Podstawowa dawka l-argininy wynosi 5 gramów na dobę. Nie istnieje żadna odgórnie narzucona norma, w zakresie stosowania tego związku. Można powiedzieć, że dawka dzienna winna być uzależniona celu, w jakim ją bierzemy. Z opinii sportowców, którzy regularnie przyjmują suplementację opartą na l-argininie wynika, że 20 gram związku dziennie może wywołać zaburzenia gastryczne. Jednocześnie, osoby starsze zażywające argininę w celu regulacji nadciśnienia tętniczego, w skrajnych przypadkach zażywają nawet do 30 gram. W przypadku problemów z potencją, zaleca się stosowanie 5 gram argininy na 30-60 minut przed stosunkiem.

MOŻLIWE DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

Krótkoterminowa suplementacja argininy w zalecanej dawce (do 5 – 6 gram na dobę) nie wiąże się z żadnymi skutkami ubocznymi. długotrwałe spożywanie większych dawek hamuje absorbcję innych aminokwasów, a jednocześnie prowadzi do:

• Włóknienia nerek;
• Wzrostu ciśnienia krwi;
• Sztywności naczyń;
• Zmniejszenia elastyczności mięśnia sercowego;
• Zaburzeń gastrycznych.